Common Cold ဆိုတာဘာလဲ။ အအေးမိခြင်းအတွက် ဘာကောင်းလဲ?
အအေးမိခြင်းသည် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့် ဖြစ်ပွားသော နှာခေါင်းနှင့် လည်ချောင်းရောဂါ ဖြစ်သည်။ ဗိုင်းရပ်စ် 200 ကျော်သည် သာမန်အအေးမိခြင်းကို ဖြစ်စေသည်ဟု နားလည်ထားသည်။ ရောဂါ၏ အခြားအမည်မှာ အအေးမိခြင်း ဖြစ်သည်။ ရောဂါဖြစ်စေသော အဓိက ဗိုင်းရပ်စ်များမှာ၊ rhinoviruses၊ coronaviruses၊ adenoviruses နှင့် RSV။ ဒီရောဂါက ဆောင်းဦးနဲ့ ဆောင်းရာသီတွေမှာ ပိုအဖြစ်များပါတယ်။ ရောဂါ၏ပေါက်ဖွားကာလသည် 24-72 နာရီဖြစ်သည်။ အအေးမိခြင်း၏ကြာချိန်သည် များသောအားဖြင့် ၁ပတ်ခန့်ဖြစ်သည်။ ဤကာလသည် ကလေး ငယ်များတွင် ပိုကြာနိုင်သည်။ အအေးမိခြင်းသည် တုပ်ကွေးနှင့် ရောထွေးနေတတ်သည်။ သို့သော် အအေးမိသည် တုပ်ကွေးထက် ပိုပျော့သောရောဂါဖြစ်သည်။ အအေးမိခြင်းနှင့် တုပ်ကွေးကြား အကြီးမားဆုံး ကွာခြားချက်မှာ တုပ်ကွေးတွင် နှာရည်ယိုခြင်း မရှိခြင်းပင်ဖြစ်သည်။
ဘယ်သူက အအေးမိတာလဲ?
တုပ်ကွေးဟာ ကလေးကနေ လူကြီးအထိ အသက်အရွယ်မရွေး ဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။ ပထမ ၆ လမှာ မိခင်ဆီက ကူးသွားတဲ့ Antibodies တွေက ကလေးကို ကာကွယ်ပေးတယ်။ နောက်ပိုင်းကာလများတွင် ကလေးတစ်ဦးလျှင် တစ်နှစ်လျှင် အအေးမိခြင်း ၆-၈ ကြိမ် ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည်။ ကလေးများသည် ပိုမိုစည်ကားသောပတ်ဝန်းကျင်တွင် စတင်နေသောကြောင့် စာသင်နှစ်တွင် အရေအတွက်တိုးလာသည်။ အရွယ်ရောက်ပြီးသူများသည် တစ်နှစ်လျှင် တိုက်ခိုက်မှု ၂-၃ ကြိမ်ရှိနိုင်သည်။
အအေးမိခြင်း (တုပ်ကွေး) က ဘယ်လိုကူးစက်နိုင်လဲ။
ဖျားနာသူများ၏ နှာခေါင်းနှင့် လည်ချောင်းအတွင်း အစက်အပြောက်များ ပျံ့နှံ့ခြင်းကြောင့် တုပ်ကွေးရောဂါသည် လူတစ်ဦးမှ တစ်ဦးသို့ ကူးစက်သည် ။ ကူးစက်မှုကို တိုးပွားစေသော အဓိက အကြောင်းအရင်းများမှာ-
- တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းမှုမရှိခြင်း (လက်ဆေးရန်မတတ်နိုင်ခြင်း၊ ဖျားနာသူများ၏ပစ္စည်းများနှင့် ထိတွေ့ခြင်း၊ ကလေးထိန်းကျောင်းရှိ အရုပ်များကို သန့်ရှင်းရေးလုပ်ခြင်း)၊
- အအေးမိနေတဲ့သူတွေနဲ့ အနီးကပ်ထိတွေ့ပါ။
- ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း သို့မဟုတ် ဆေးလိပ်သောက်သည့် ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ဖြစ်ခြင်း၊
- အိပ်ချိန်မလုံလောက်ခြင်း၊
- ကိုယ်ခံအားစနစ် အားနည်းခြင်း၊
- လူစည်ကားပြီး လေဝင်လေထွက် အားနည်းသော ပတ်ဝန်းကျင်တွင် အများသူငှာ သွားလာရေး ယာဉ်များ၊
- မူကြို၊ ကျောင်း၊ မူကြိုစသည့် စုပေါင်းနေထိုင်ရာ နေရာများ။
အအေးမိခြင်း (တုပ်ကွေး) ရဲ့ လက္ခဏာတွေက ဘာတွေလဲ။
အအေးမိခြင်း၏ အဓိကလက္ခဏာများမှာ-
- အဖျား (မမြင့်လွန်း)၊
- လည်ချောင်းနာခြင်း၊ လည်ချောင်းပူလောင်ခြင်း၊
- နှာရည်ယိုခြင်း၊ နှာခေါင်းပိတ်ခြင်း၊
- နှာချေခြင်း၊
- ချောင်းခြောက်ဆိုးခြင်း၊
- မျက်လုံးတွင် ရေစိုပြီး ပူလောင်ခြင်း ၊
- နားထဲတွင် ပြည့်ခြင်း၊
- ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊
- အားနည်းခြင်းနှင့် ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း။
အအေးမိခြင်းကို ဘယ်လိုအတည်ပြုပါသလဲ ။
အအေးမိခြင်း၏ရောဂါလက္ခဏာကို လူနာ၏တိုင်ကြားချက်များနှင့် လူနာ၏ဆရာဝန်၏စစ်ဆေးမှုဖြင့် ပြုလုပ်သည်။ ရှုပ်ထွေးမှုများမရှိပါက၊ စမ်းသပ်ရန်မလိုအပ်ပါ။
အအေးမိခြင်း (တုပ်ကွေး) ကို ဘယ်လိုကုသမလဲ။
အအေးမိခြင်းအတွက် တိကျသောကုသမှုမရှိပါ။ အကယ်၍ လူနာသည် ထိပ်ကပ်နာ၊ လည်ချောင်းနာ သို့မဟုတ် နားအလယ်တွင် ပိုးဝင်ခြင်း မရှိပါက ပဋိဇီဝဆေးများကို အသုံးမပြုပါ။ ရောဂါလက္ခဏာများသည် များသောအားဖြင့် ၁၀ ရက်ကြာတတ်သည်။ သို့သော် နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများ ဖြစ်ပေါ်လာပါက ရောဂါ၏ကြာချိန်သည် ရှည်သည်။ အထွေထွေကုသရေးမူများသည် လူနာ၏နာကျင်မှုကို အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးများဖြင့် လျှော့ချရန်နှင့် လူနာကို နှာပိတ်စေသောဆေးဖြင့် အလွယ်တကူ အသက်ရှုနိုင်စေရန်ဖြစ်သည်။ ဤဖြစ်စဉ်တွင် အရည်များများသောက်ခြင်းသည် အကျိုးရှိသည်။ အခန်းလေထုကို စိုစွတ်စေပြီး လူနာကို အလွယ်တကူ အသက်ရှုနိုင်စေပါသည်။ လည်ချောင်းကို ပလုတ်ကျင်းပေးနိုင်ပါတယ်။ အအေးမိခြင်းကို ကုသရာတွင် အသုံးပြုသော ဆေးဝါးအချို့ကို လိုအပ်ပါက အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ Herbal Tea သည် အအေးမိခြင်းအတွက် အလွန်အသုံးဝင်ပါသည်။ လတ်ဆတ်သော ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် သစ်သီးဝလံများကို များများစားသုံးရန် အရေးကြီးပါသည်။ တတ်နိုင်သမျှ အိပ်စက်အနားယူသင့်ပါတယ်။ ညစ်ညမ်းမှုကို ကာကွယ်ရန် Mask ကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ လက်ဆေးခြင်းသည် ရောဂါပြန့်ပွားမှုကို ကာကွယ်ရန် အလွန်အရေးကြီးပါသည်။
အအေးမိခြင်းအတွက် ဘာကောင်းလဲ။
- Mint နှင့်သံပုရာ
- ဂျင်းပျားရည်
- သစ်ကြံပိုးခေါက် ပျားရည်နို့
- သံပုရာလင်ဒင်
- ဗီတာမင်စီ
- လည်ချောင်းဆေးရည်
- Echinacea လက်ဖက်ရည်
- ကြက်သားနဲ့ ထွန်စက်စွပ်ပြုတ်
အအေးမိခြင်းရဲ့ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေက ဘာတွေလဲ။
အအေးမိပြီးနောက် ကလေးငယ်များတွင် ချောင်းဆိုးခြင်းသည် ပိုကြာနိုင်သည်။ bronchiolitis ဟုခေါ်သော အသက်ရှူလမ်းကြောင်းအောက်ပိုင်း ပိုးဝင်ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။ ဒါ့အပြင် အအေးမိပြီးနောက် ကလေးငယ်တွေမှာ အလယ်နားပိုးဝင်တာက အဖြစ်များပါတယ်။ နှာပိတ်ခြင်း သည် sinuses များကို ပြည့်စေပြီး ထိပ်ကပ်နာ ဖြစ်စေနိုင်သည်။ အဆုတ်အအေးမိခြင်းနှင့် လည်ချောင်းနာခြင်းတို့သည် ကလေးငယ်များ၊ သက်ကြီးရွယ်အိုများနှင့် ခုခံအားစနစ်အားနည်းသူများတွင် အအေးမိပြီးနောက် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည်။ ပန်းနာရင်ကျပ်ဝေဒနာရှင်များတွင် သာမန်အအေးမိခြင်းသည် ပန်းနာရင်ကျပ်ရောဂါကို ဖြစ်ပွားစေနိုင်သည်။
အအေးမိပြီးနောက် နှာစေးခြင်းမရှိဘဲ စိမ်းဝါရောင် နှာရည်ယိုခြင်းနှင့် ခေါင်းကိုက်ခြင်းတို့သည် ထိပ်ကပ်နာ၏ လက္ခဏာများ ဖြစ်နိုင်သည်။ နားကိုက်ခြင်း နှင့် နားအတွင်း အရည်ထွက်ခြင်း သည် နားအလယ်ပိုင်း ပိုးဝင်ခြင်း၏ လက္ခဏာများ ဖြစ်သည်။ အကြာကြီးမပျောက်ဘဲ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ချောင်းဆိုးပါက အသက်ရှုရခက်လာပါက အောက်ပိုင်း အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကို စစ်ဆေးသင့်သည်။
သင့်ကိုယ်သင် အအေးမိခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် အောက်ပါတို့ကို ဂရုပြုရန် လိုအပ်ပါသည်။
- လက်မကြာခဏဆေးခြင်း၊
- နှာခေါင်းနှင့် မျက်လုံးများကို လက်ဖြင့် မထိမိစေရန်၊
- ပတ်ဝန်းကျင်ကို မကြာခဏ လေ၀င်လေထွက်ကောင်းစေခြင်း၊
- ဆေးလိပ်မသောက်နဲ့ ဆေးလိပ်မသောက်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင်၊
- ကလေးထိန်းကျောင်းများနှင့် သူငယ်တန်းကျောင်းများတွင် အရုပ်များကို သန့်ရှင်းရေးလုပ်ပါ။